A Journey to the Netherlands

Dit beeldverhaal bestaat uit 25 tekeningen. Is er een tekening die je in het bijzonder leuk vindt? Of spannend, of mooi. Eentje die je thuis zou willen hebben als je hem mocht uitkiezen.

Dit kunstwerk heet: Reis naar Nederland. Het LAM heeft Marcel de opdracht gegeven een werk voor het museum te maken. Een werk met de geschiedenis van Landgoed Keukenhof als basis. Het is dus speciaal gemaakt voor het museum. En laat het verband zien tussen de Keukenhof en de kunstcollectie van het LAM. En natuurlijk het wortelen op deze plek.
De Keukenhof heeft tenslotte zo’n rijke geschiedenis. Al eeuwen geleden voorzag deze grond Jacoba van Beieren van eten. Ook al heette het gebied toen Het Keukenduin. 

begint hij links boven en eindigt hij rechts onder. Nu jij dit beeldverhaal ziet hangen, kijk je dan ook van links boven naar rechts onder? Of kriskras door elkaar? We lezen van links naar rechts. Daarom zijn we gewend alles van links naar rechts te bekijken. Ook kunst. Probeer het eens andersom. Je begint rechts met kijken en je eindigt links. Welk effect heeft dat?

De tekeningen die Marcel maakt gaan over gebeurtenissen uit de geschiedenis. Alles wat hij maakt komt uit een wereld die Marcel niet zelf kent, hij bestond nog niet.
‘Mijn hele werk bestaat uit gebruikte beelden van de tijd voordat ik bestond. Van voor 1965,’ zegt Marcel.
Om een idee te krijgen van vroeger gebruikt Marcel oude foto’s en tijdschriften. Die helpen hem om te begrijpen hoe de wereld vroeger eruitzag, wat er speelde. 

Marcel probeert elke dag een nieuwe tekening te maken. Daardoor heeft hij in totaal al duizenden tekeningen gemaakt. Moet je je voorstellen hoe het eruitziet als al deze tekeningen worden opgehangen! Dan zou je langs de getekende wereld van Marcel lopen. Al die beeldverhalen in zwart-wit. Als dat gebeurt zou je vast een heel klein beetje als een ander mens weg gaan dan je gekomen bent. Wie weet zou je het geestig vinden. Of prikken de tranen in je ogen doordat je het zielig vindt wat je ziet. 

Marcel maakt verhalen rondom een aantal personages die in zijn beeldverhalen steeds terugkomen. Je kunt het zien als hoofdstukken in een oneindig boek. De rode draad of locaties van de hoofdstukken zijn verbonden aan het leven van Marcel van Eeden nu. 

Voorafgaand aan het beeldverhaal in het LAM speelt een verhaal in Málaga en na ons verhaal een gebaseerd op zijn tijd en periode in New York.

Ons beeldverhaal begint met citaten uit het dagboek van de reis naar Nederland van kunstenaar Albrecht Dürer in 1520. Gedurende deze reis was Dürer kort in Aken bij de kroning van Karel V. Daar heeft hij Mathias Grünewald ontmoet. Voordat Dürer weer terug reisde naar Nederland, hebben ze een geheim plan besproken.

In Duitsland broeide het op dat moment. De boerenopstand stond op uitbreken. De praktijken van de katholieke kerk waarmee ze de bevolking geld afhandig te maken maakten ze woedend. De geschriften van Luther en anderen, die kort daarvoor waren begonnen te verschijnen, maakten deze protesten alleen maar heviger.

Mathias Grunewald (in het Engels zonder ü) krijgt in die tijd veel opdrachten van de aartsbisschop Albrecht von Brandenburg. Grunewald komt in de problemen, als hij zich aan wil sluiten bij de boerenopstand. Samen met Dürer en astroloog Johannes de Indagine, maakt Grunewald plannen de aartsbisschop uit de weg te ruimen.

Op een tekening schrijft Grunewald aan één kant een recept voor een sterk gif, en aan de andere kant een horoscoop die Johannes de Indagine heeft samengesteld om de beste dag waarop de moord kan plaatsvinden te bepalen.

Zover is het echter nog niet. Het plan om von Brandenburg te vermoorden gaat door, maar daarvoor moet Dürer naar Nederland reizen om twee ingrediënten van het gif te halen. Het eerste deel is een walvisorgaan. Bij Zierikzee schijnt een walvis te zijn aangespoeld, Dürer gaat erheen. Het tweede ingrediënt is een giftig kruid. De beste kwaliteit van dit kruid kan alleen groeien op het cookenduin (het Keukenduin). Na Zierikzee reist Dürer dus door naar het Keukenduin, naar Lisse. In Lisse hij verblijft bij de duinmeier (vertaald als dune inspector). De duinmeier, in zijn warme huis, geeft Dürer goed te eten, en de volgende dag gaan ze samen op zoek naar het kruid. Als er genoeg is gevonden, reist Dürer terug naar Aken.

Delen van dit verhaal zijn historisch andere delen verzinsels van Marcel. Zo was Dürer echt in Zierikzee, op zoek naar de aangespoelde walvis, maar er was geen walvis meer. Tenminste, dat schrijft hij in zijn dagboek. De reis naar Lisse beschrijft hij helemaal niet, maar die was natuurlijk geheim. Of heeft Marcel het verzonnen?