Câreme

Beroemdheid

Carême, heet dit kunstwerk, Marie-Antoine Carême (1784-1833) was een beroemde Franse chef-kok, banketbakker en schrijven van kookboeken. Hij wordt gezien als de grondlegger van de klassieke Franse keuken. Hij was een echte sterrenchef die voor koningen en hertogen kookte.

Feestdag 

Mi-Carême is een Frans carnavalsfeest tijdens halfvasten. Dat is 40 dagen voor Pasen. Mensen verkleden zich in speciaal gemaakte pakken en er wordt op carnavaleske feest gevierd. Ook in de Canadese stad Quebec wordt Mi-Carême gevierd. Je mag geen vlees eten in die periode, vandaar het blikje vis. Daarnaast wordt er veel bier en wijn gedronken. Mi-Carême was oorspronkelijk ook de dag van de wasvrouwen, de kolenbranders en de waterdragers. Vandaar de eenvoudige uitstraling van de foto.

Een stilleven zegt iets. Ernaar kijken, is op expeditie gaan. Wat er wordt uitgestald op het stilleven zegt iets over de tijd waarin het schilderij of de foto is gemaakt. Wat vinden mensen lekker en belangrijk? 400 jaar geleden zag je geen quinoasalade of amandelmelk op een stilleven afgebeeld. Nu zou er misschien wel een haver cappuccino bij staan. Kaas en wijn zijn een stuk tijdlozer, tenminste, in bepaalde delen van de wereld. De sfeer van de foto’s van kunstenaar Nicolas Wilmouth doet denken aan geschilderde stillevens uit de 17e eeuw. Maar hij schildert de etenswaren die er op zijn stillevens staan zijn van nu, bijvoorbeeld een hamburger, een geglazuurde donut, of zoals in deze foto: een glimmend blikje sardines met een glas bier.

Net als de grote schilders uit de 17de eeuw, kan Nicolas Wilmouth het licht in de donkerte perfect vangen. Zie je het licht op het mes en het blikje schitteren?

Het eten wat je ziet is niet exclusief of heel bijzonder. Het is wat het is: bosuien, brood en vis. Er is geen saus, er worden geen kruiden gebruikt. Je kan je voorstellen dat dit de maaltijd is van een bescheiden boer is na een harde dag werken.

Op veel stillevens kan het niet op: exotisch fruit, bijzondere kruiden, bloemen, servies van ver en meer luxeproducten. Op dit kunstwerk geen poespas. Je krijgt wat je ziet. De kleuren zijn rustig, er knalt niets uit de foto. Zelfs het bier heeft weinig schuim.

Zie je dat het mes en het blikje vis bijna van de tafel vallen?

Als je een sterk verschil ziet tussen het donker en licht in kunstwerken, kun je dat Clair-obscur noemen. Het geeft een dramatisch effect. De lichtbron in dit kunstwerk is niet duidelijk aanwijsbaar. Dat hoort een beetje bij clair-obscur. Het kan de zon zijn die licht brengt, of een kaarsvlam. Toch lijkt dat allebei niet logisch.

Brood is iets gewoons wat bij het leven hoort. Het is iets wat we bijna allemaal eten. Daardoor zijn er veel gezegden met brood. Ergens je brood mee verdienen, bijvoorbeeld. Of, als je goed verdient: ergens een dik belegde boterham van eten. Als je het niet zit zitten, zie je er geen brood in. Of deze: De één zijn dood, is de ander zijn brood. Als het met de één minder gaat, is dat soms een voordeel voor de ander.

Als je naar deze foto kijkt komt er vast iets in je op. Bij wie vind je het eten dat je ziet passen? Misschien komt er meteen een man in je op. Of juist een vrouw. Misschien heb je zelfs wel een concreet persoon in gedachten.

De lijst om deze foto is net zo donker als de achtergrond van de foto.

We zien vaak foto’s van eten en drinken op Instagram, Facebook, televisie, tijdschriften en advertenties in bushokjes. Het zijn reclamefoto’s, bedoeld om je het eten te laten kopen. Het voedsel moet er aantrekkelijk uitzien. Fris, helder, kleurrijk. Voedsel moet er overtuigend uitzien en je trek stimuleren. Bepaalde dingen zien we liever niet. Rauw vlees, ongezond ogende dieren, geschild fruit met bruine plekken. Reclamemakers willen de aantrekkelijke kant van eten en drinken belichten. Hoewel je in de foto’s van Nicolas niet snel iets ziet wat niet mooi is, zouden ze waarschijnlijk niet snel als advertentie gebruikt worden.

Je kunt de foto’s consumeren met je ogen. Als je je ogen over de foto laat glijden, kom je in de sfeer van het werk van Nicolas. Wat je ziet is realistisch, het ziet er niet anders uit dan hoe het bij je op tafel zou kunnen liggen. Tegelijkertijd heeft het eten ook iets mysterieus’. Misschien door de compositie, de donkere achtergrond, het oude tafelblad. Of omdat er van het bier gedronken is en er niemand te bekennen is?

Nicolas wilde eigenlijk foodstylist worden. Met de stillevens die hij nu maakt, wordt zijn jongensdroom vervuld.