Dea Consumptia (Venus van Lisse)

Mooi, mooi, horen we je denken, dat weet je nog zo net niet.

Dit kunstwerk komt voort uit een iconisch schilderij uit de kunstgeschiedenis met volgens velen de mooiste vrouw ooit.

Wat vind je mooi aan dit kunstwerk, en wat lelijk?

Kunstenaar Folkert de Jong raakte gefascineerd door het wereldberoemde schilderij De Geboorte van Venus door Sandro Botticelli uit het Italiaanse Uffizi museum. De naam zegt je misschien niet zoveel, het schilderij ken je vast. Dit is het doek:

Folkert de Jong raakte niet gefascineerd door haar prachtige golvende haar of haar wulpse lijf, maar door de manier waarop we naar haar kijken: ‘Het lijkt wel een gedwongen striptease!’

Folkert bedacht zich dat dit schilderij misschien wel de start van de consumptie van de schoonheid is.  Daar wilde, nee, móést hij wat mee. En wel met het LAM museum. Hij benaderde ons en vertelde over zijn plan: of het uiteindelijke kunstwerk iets voor ons was. Et Voilà: een nieuw kunstwerk was geboren.

Niet alleen Folkert de Jong raakte geïnspireerd door de Venus van Botticelli. Superster Beyonce postte deze foto ter gelegenheid van de geboorte van haar tweeling Sir en Rumi Carter, precies: in Botticelli-stijl.

Modehuis Jean Paul Gaultier drukte onlangs afbeeldingen van het schilderij op jurken en leggings. Het Italiaanse Uffizi museum was not amused en klaagde het peperdure modemerk aan.

Het verhaal achter de oorspronkelijke Venus? In de Griekse mythologie herrees deze schoonheid uit het schuim van de zee. Ze wordt ook wel Aphrodite genoemd, letterlijk de uit schuim geborene. Ze is de godin van de liefde en de vruchtbaarheid. De Italiaanse kunstenaar Sandro Botticelli (1445 –1510) maakte er dit schilderij van. Het is dé publiekstrekker in het Uffizi museum in Florence.

Als het toen had bestaan, had Botticelli het zeker gebruikt. De Italiaanse kunstenaar schilderde zijn modellen niet klakkeloos na, maar vormde ze precies zoals hij ze voor ogen had. Een beetje zoals wij tegenwoordig onze Instagramfoto’s bewerken voordat we ze plaatsen.

In het verhaal rijst Venus op vanuit het schuim van de zee. Botticelli maakte er een schelp van. En dat deed hij niet alleen vanwege de mooi vorm: de schelp is ook een erotisch symbool voor vruchtbaarheid en het vrouwelijke geslachtsdeel.

De Venus van Folkert de Jong herrijst niet uit het schuim van de zee, maar uit een plasticsoep.

Folkert de Jong noemde dit kunstwerk Dea Consumptia, de Godin van de Consumptie.

Folkert de Jong liet zich voor de kleuren van het kunstwerk inspireren door de energiedrankjes uit de supermarkt. ‘Wauwww!, denk ik als ik de drankjes in de schappen zie staan’, zegt hij. Ik hoop dat mijn kunstwerk dezelfde aantrekkingskracht heeft.’

Bij beelden in een museum denk je brons of marmer. Folkert de Jong werkt liever met alledaagse materialen uit de bouw zoals purschuim. Dit beeld is gemaakt van epoxy, polyurethaanschuim en Styrofoam. Klinkt heftig hè? Nou, dat is het ook wel. De materialen komen uit de chemische industrie en zijn schadelijk voor het milieu. ‘Deze onethische materialen zie ik als het marmer van nu.’

Zonder dat je het ziet, zijn deze materialen overal om je heen. Ze worden gebruikt voor het isoleren van koffieapparaten, koelkasten en andere huishoudelijke spullen.

Misschien ken je het werk van Folkert de Jong van televisie, van de mooie reeks Hollandse meesters, van een belangrijke kunstprijs (hij won de Charlotte Köhlerprijs, de Prix de Rome 2003 en de Den Haag Sculptuur ORANGE Award) óf gewoon vanuit het LAM museum. Hij maakte eerder een bronzen tafel voor het museum met daarop een onmogelijk bouwwerk van fruit en noten. Zie je waar de tafel op staat?