Dirk van den Broek Mercatorplein

Dit is hoogst waarschijnlijk een bekend beeld voor je. Misschien zelfs vertrouwd. Gespikkelde vloertegels, een winkelwagentje, kassa’s, buizen aan het plafond, TL-lampen. We komen bijna allemaal wel eens in een supermarkt. In Nederland zijn de meeste supermarkten niet zo groot. In Frankrijk heb je enorme supermarkten waar je eindeloos kunt rondlopen.

Er zijn allerlei supermarkten in Nederland. Grote en kleine. Sommige winkels heb je alleen in bepaalde delen van Nederland. Maar er zijn ook winkels die je in elke provincie en elke streek hebt.

Deze foto is gemaakt in 2007. Maar de winkel is veel ouder. Het is Dirk van den Broek. Het was 1942, de Tweede Wereldoorlog. Dirk van den Broek opende een melkzaak. Dat was op het Mercatorplein in Amsterdam.

Dirk van den Broek had in Amerika gekeken hoe de winkels daar waren ingericht, als voorbeeld. In 1948 werd die melkzaak verbouwd tot een zelfbedieningswinkel. Dus eigenlijk werd het een winkel zoals we nu gewend zijn. Waar je zelf je groenten en fruit pakt en een winkelwagentje gebruikt. Deze winkel op het Mercatorplein zit er nog steeds. Je kunt er dus naar toe, als je hem zou willen zien.

Deze foto is gemaakt door Dana Lixenberg. Toen ze achttien was vertrok ze naar New York om daar als au-pair aan de slag te gaan. Daarna volgde ze opleidingen in Londen en Amsterdam. Toen ze klaar was met de Rietveldacademie ging ze terug naar New York.

In 1993 brak ze door met een fotoreportage in Vrij Nederland. Ze had foto’s gemaakt van de bewoners van Watts. Dat is een wijk in Los Angeles.

Een foto uit de reportage van 1993, waarmee Dana doorbrak.

Dana fotografeerde Donald Trump. Hij had maar tien minuten voor haar en noemde haar ‘sneaky’. Hij vond haar dus stiekem. ‘Door mijn camera kon hij het moment van fotograferen niet zien. Hij had geen controle. Ik moest hardop tot drie tellen van The Donald, zodat hij wist wanneer ik afdrukte,’ zegt Dana.

Dana fotografeert onbekende mensen, zwervers en beroemdheden. Behalve Donald Trump had ze fotomodel Kate Moss en zangeres Whitney Houston voor haar de camera.

Dana regisseert ook. Ze heeft ‘One Word’ van de Nederlandse zangeres Anouk geregisseerd.

Artikel over Dana en collega fotograaf Rineke Dijkstra:

https://www.vn.nl/dana-lixenberg-rineke-dijkstra/

Artikel over tentoonstelling van het werk van Dana in Watts, Los Angeles

https://www.huismarseille.nl/tentoonstelling/dana-lixenberg/