Maquette for Really Good

Zoals je misschien al weet hebben alle kunstwerken in dit museum met eten te maken. Op elk kunstwerk staat wel iets eetbaars afgebeeld of het heeft iets met eten te maken. Waarom denk je dat deze duim in het museum staat?

Het zou kunnen gaan over lange vingers.

Het kan gaan over al het eten dat je op social media ziet langskomen. Je kan een foto van een gerecht liken dat je ziet langskomen. Wat een beetje gek is, want hoe weet je nou of het eten op de foto lekker is?

Misschien gaat het wel over alle reclame voor eten. Loop een rondje over straat en overal om je heen zie je uithangborden, reclamezuilen, posters, neonreclame, menu’s etc. En elk restaurant heeft wel de beste hamburger van de stad, de mooiste ambachtelijke producten, de goedkoopste snacks, het gevarieerdste all-you-can-eat of de meest exclusieve gerechten.

Het zou ook kunnen gaan over alle manieren waarop je recensies kan geven. Via internet heb je de mogelijkheid van alles te beoordelen: je taxirit, een boek, het uitzicht, een liedje, een film, een museum, hoe je geholpen werd, of de informatie nuttig was en ook hoe je eten of het restaurant was. De recensies van mensen worden steeds belangrijker voor restaurants. Zelfs zo belangrijk dat sommige restaurants je een gratis toetje geven als je ze een goede recensie geeft.

Er is niet één goed antwoord waarom dit kunstwerk in het LAM museum past. Er zijn heel veel mogelijkheden. Dat is het fijne van kunst, het kan betekenen wat jij vindt dat het betekent. Als het voor jou over je opa gaat die bizar lange duimen had, dan is dat ook helemaal oké (hopelijk heb je ze in dat geval niet geërfd).

Dit beeld is een kleine versie van een beeld dat de kunstenaar voor een groot plein in Londen maakte. Het grote werk was wel 7 meter hoog!

Op het beroemde Trafalgar Square in Londen staat een grote stenen sokkel die er ooit is neergezet om een beeld van de oude Engelse koning William de 4e op te zetten. Daar kwam het niet van. Zo stond er dus lang een lege sokkel op het plein, die de ‘Fourth Plint’ wordt genoemd. Vanaf 1999 krijgen moderne kunstenaars de opdracht om iets voor de sokkel te maken. Elk kunstwerk blijft een aantal jaar staan en dan komt er weer iets nieuws. Een andere kunstenaar uit de collectie van het LAM, Yinka Shonibare, maakte ook ooit een beeld voor ‘The Fourth Plint’. Dat werd dit schip:

Nelson's Ship in a Bottle, Yinka Shonibare 2010

De kunstenaar is David Shrigley. Hij wilde voor die centrale plek in Londen in ieder geval een positief kunstwerk maken. Hij zegt dat ‘kunst de wereld kan verbeteren. Maar dat de kunst zelf onbeweegbare objecten zijn en dus alleen mensen kan aansporen om iets goed te doen.’

Doordat de duim zo bizar lang is krijgt het hele beeld iets komisch. Het is wel héél positief. Voor veel mensen heeft de duim daarom iets sarcastisch.

Het gebaar van de duim is bekend van de gladiatorengevechten in het oude Rome. Met de duim omhoog werd door het publiek duidelijk gemaakt dat een gladiator gespaard moest worden. Een duim omlaag betekende dat een gladiator uit zijn lijden moest worden verlost.

Het is niet helemaal duidelijk waar het gebaar vandaan komt, maar historici denken dat het in Rome toch net iets anders was. Waarschijnlijk lieten toeschouwers hun duim zien als een gladiator gespaard moest blijven en verstopte ze hun duim in hun hand als er een einde aan gemaakt moest worden. Een scheidsrechter kon zo inschatten wat het merendeel van het publiek wilde en daarmee zijn oordeel vellen. De mythe van de duim omhoog of omlaag komt waarschijnlijk van een schilderij uit 1872 van Jean-Léon Gérôme. Daarop zien we het publiek een gladiator heel duidelijk maken wat ze graag zouden willen zien.

 

Pollice Verso, Jean-Léon Gérôme, 1872

De eerste keer dat we zeker weten dat het gebaar gebruikt werd was in de eerste wereldoorlog. In Engeland checkten monteurs de vliegtuigen en lieten met een duim omhoog aan de piloot weten dat het vliegtuig gereed was om op te stijgen. Het gebaar en de uitdrukking ‘Thumbs up’ waren officieel geboren.

Bijna altijd betekent een duim omhoog dat iets goed is. Maar het kan ook iets anders betekenen. Als je aan het duiken bent betekent het bijvoorbeeld dat je naar boven gaat. In dat geval kun je beter het ‘ok’ teken geven; door de puntjes van je duim en wijsvinger tegen elkaar te drukken en de andere vingers omhoog te steken. Een duim omhoog kan ook betekenen dat je wilt meerijden, het is het internationale symbool voor lifters. Die steken langs de kant van de weg hun duim naar voorbijrijdende chauffeurs in de hoop dat ze mogen meerijden. En in Sardinie kun je maar beter niet je duim opsteken, daar heeft het ongeveer dezelfde betekenis alsof je hier je middelvinger opsteekt.

Als je de kunstenaar David een beetje wilt leren kennen, bekijk dan dit 30 minuten durende interview.