Melted Sand 6

Het werk van Monali Meher gaat altijd over het verstrijken van tijd. Dit laat ze zien in verschillende vormen. Ze maakt sculpturen, performances, foto’s, schilderingen, tekeningen… Ook maakt Monali rituelen om tijd en herinneringen te eren.

Mensen maken al ruim 5500 jaar glas. Het oudste glas werd gevonden bij opgravingen in de vorm van kralen. Deze komen uit het jaar 3600 voor Christus. Dit is een oudere techniek dan ijzersmelten. Vroeger was glas altijd ondoorzichtig. Pas 3700 jaar later, in het jaar 100, bedachten de Romeinse Egyptenaren een manier om doorzichtig glas te maken. Echte ramen zoals we ze nu kennen, kwamen pas in de 16e eeuw.

De belangrijkste grondstof in de productie van glas is ‘silica zand’. Dat is een bestandsdeel van zand wat niet op het strand gevonden kan worden, maar op het continent. Het smeltpunt van zand is ongeveer 1700 graden Celsius. Op dat moment transformeert zand in een vloeistof dat, wanneer het afkoelt, glas wordt. Hierdoor kan glas ook in de natuur voorkomen.

Gesmolten glas is zacht. Glas zoals we het kennen is hard. Of toch niet? Als je glas door een microscoop bekijkt zie je dat de moleculen heel chaotisch zijn verdeeld. Wetenschappers zijn er nog steeds niet over uit hoe het hard kan voelen, en toch zacht eruit ziet door de microscoop. Dit betekent dat het een vaste stof is, maar de structuur is opgebouwd zonder kristallen. Dus bevindt glas zich 'tussen' vast en vloeibaar zijn in. Kwarts (de grondstof van glas) is wél kristallijn. Het afkoelproces om glas te verkrijgen zorgt ervoor dat tijdens het stollen de atomen geen tijd hebben om een kristalstructuur te vormen.

Toen we dit kunstwerk presenteerden aan collega’s, begonnen ze wild te associëren. De meest terugkomende gedachte is dat dit werk lijkt op die ene tas. Die ene tas die iedereen wel thuis heeft staan. De tas met het glaswerk wat nog naar de glasbak moet worden gebracht. Waar doet het werk jou aan denken?

Glas kan eindeloos opnieuw gerecycled worden, zonder verlies in kwaliteit of puurheid. Gaaf he? Glazen potten en flessen worden gemaald tot scherven en omgesmolten tot nieuwe flessen en potten. Hergebruik van oud glas levert een energiebesparing van 25% op! Een gemiddelde Nederlander gebruikt ongeveer 30 kg verpakkingsglas per jaar.

Wist je dat het woord ‘fiasco’ fles betekent? Het komt uit het Italiaans. Internationaal staat het woord fiasco bekend om zijn betekenis van ‘mislukking’. Hoe zou dat ooit zo zijn gekomen?

Het woord glas komt van het eeuwenoude Germaanse woord: Glasam. Dat klinkt als een spreuk. Het betekent zoiets als schijnen. Het schijnen van een glanzende kleur. Net als het woord ‘glare’ in het Engels. Dat komt dus uit het Germaans!

Karel VI was koning van Frankrijk tussen 1380 tot 1422. Hij stond bekend als de Waanzinnige Koning. Niet omdat hij zo geweldig was, maar omdat hij last had van psychoses. Tijdens die momenten van mentale ziekte, dacht hij van glas gemaakt te zijn. Niemand mocht Karel aanraken omdat hij bang was uiteen te spatten. Hij liet ijzeren staven in zijn kleding naaien om zijn kleding sterker te maken en hem te beschermen

De Portlandvaas is het meest waardevolle glazen kunstobject ter wereld. Deze vaas komt uit Rome en is vervaardigd rond het begin van onze jaartelling. Sinds 1945 is het in bezit van het British Museum in Londen. De Portlandvaas is gemaakt van donkerblauw glas met een dunne mantel van ondoorzichtig wit glas. Daaruit zijn de figuren gesneden.