Untitled

Dit beeldverhaal bestaat uit 25 tekeningen. Is er een tekening die je in het bijzonder leuk vindt? Of spannend of mooi. Eentje die je thuis zou willen hebben als je hem mocht uitkiezen?

Dit kunstwerk heet: Reis naar Nederland. Het LAM heeft Marcel de opdracht gegeven een werk voor het museum te maken. Een werk met de geschiedenis van Landgoed Keukenhof als basis. Het is dus speciaal gemaakt voor het museum en laat het verband zien tussen de Keukenhof en de kunstcollectie van het LAM. En natuurlijk de worteling op deze plek.

De Keukenhof heeft tenslotte zo’n rijke geschiedenis. Al eeuwen geleden voorzag deze grond Jacoba van Beieren van eten. Ook al heette het gebied toen Het Keukenduin.

...begint hij linksboven en eindigt hij rechtsonder. Nu jij dit beeldverhaal ziet hangen, kijk je dan ook van linksboven naar rechtsonder? Of kriskras door elkaar? We lezen van links naar rechts. Daarom zijn we gewend alles van links naar rechts te bekijken. Ook kunst. Probeer het eens andersom. Je begint rechts met kijken en je eindigt links. Welk effect heeft dat?

De tekeningen die Marcel maakt gaan over gebeurtenissen uit de geschiedenis. Alles wat hij maakt komt uit een wereld die Marcel niet zelf kent, hij bestond nog niet. ‘Mijn hele werk bestaat uit gebruikte beelden van de tijd voordat ik bestond. Van voor 1965,’ zegt Marcel.

Om een idee te krijgen van vroeger gebruikt Marcel oude foto’s en tijdschriften. Die helpen hem om te begrijpen hoe de wereld vroeger erui tzag, wat er speelde.

Marcel probeert elke dag een nieuwe tekening te maken. Daardoor heeft hij in totaal al duizenden tekeningen gemaakt. Moet je je voorstellen hoe het eruit ziet als al deze tekeningen worden opgehangen! Dan zou je langs de getekende wereld van Marcel lopen.

Al die beeldverhalen in zwart-wit. Als dat gebeurt zou je vast een heel klein beetje als een ander mens weggaan dan je gekomen bent. Wie weet zou je het geestig vinden. Of prikken de tranen in je ogen doordat je het zielig vindt wat je ziet.

Schildersportret van Marcel:

De kunstenaar Michiel van Nieuwkerk (die trouwens ook in de LAM-collectie zit) heeft Hollandse Meesters geïnitieerd en geproduceerd. Op de website hollandsemeesters.info toont hij 15 minuten durende films van hedendaagse Nederlandse kunstenaars. De Hollandse Meesters zijn geportretteerd door gerenommeerde filmmakers. 

Om deze mooie en bijzondere portretten te bekijken raden wij aan een account aan te maken. Je kunt dit doen door op het hartje te klikken. Na het aanmaken van een account kun je via het hartje kunstwerken (ca 15) opslaan en thuis verder bestuderen. 

Voor het Hollandse Meesters portret van Marcel van Eeden klik hier.

De in Zwitserland (Zürich) wonende en werkend tekenaar werd in 1965 geboren in Den Haag. Marcel van Eeden groeide op in Leidschendam, als enig kind. Zijn vader was vertegenwoordiger in tekenmachines - tekentafels voor architecten.

Kunstenaars werken vaak met een beperking die zij zichzelf opleggen. Bijvoorbeeld door altijd met een bepaald materiaal te werken of vanuit een bepaald onderwerpskeuze.

Marcel heeft zichzelf toegelegd dat hij in al zijn werk gebruik maakt van beeldmateriaal dat al bestond voordat hij geboren was. Hij maakt een reconstructie van zijn 'hiervoormaals', de tijd waarin hij nog niet bestond, maar de delen van waaruit hij later gevormd wordt wel.

Om zijn bijzondere werkwijze en de link naar het verleden te onderstrepen werkt hij op ouderwets uitziend crème-kleurig papier. Hij scheurt grote vellen van dit geschepte papier tot kleinere maten. Daardoor heeft de ene tekening een kartelrand, de ander een watermerk en de volgende weer een rechte rand.

Hoewel Marcel natuurgetrouw natekent zijn het geen exacte kopieën. Zo verwijdert hij meestal alle sporen van menselijke aanwezigheid uit het straatbeeld en laat complete gedeeltes van de oorspronkelijke afbeelding verdwijnen achter grote zwarte vlekken. Hij laat zien wat híj wil laten zien: zijn persoonlijke relatie met de geschiedenis.

-          Delen van de verhalen zijn historisch andere delen verzinsels van Marcel zelf.

-          kunstverzamelaar en psychiater dr. Matheus Boryna

-          archeoloog Oswald Sollman (een duister type).

-          botanicus Karl McKay Wiegand. Deze figuur is ontleend aan de botanicus Wiegand, die leefde van 1873 tot 1942.

-          De beroemde kunstenaar Albrecht Dürer.

-          Mathias (of Mathes) Grünewald, die samen met Dürer de belangrijkste kunstenaar van de laatgotische schildertraditie was. In het verhaal van Marcel hebben hij en Dürer een geheim plan besproken, ze willen aartsbisschop Albrecht von Brandenburg om zeep helpen.

-          De moord moet plaatsvinden met een gif.

-          Dürer gaat naar Nederland om twee ingrediënten voor het gif te gaan halen. Het eerste deel is een walvisorgaan. Bij Zierikzee schijnt een walvis te zijn aangespoeld, en Dürer gaat erheen. Het tweede ingrediënt is een giftig kruid (waarschijnlijk black hellebore) dat in zijn beste kwaliteit alleen kan groeien op het cookenduin (ons landgoed!). Na Zierikzee reist Dürer door naar Lisse, waar hij verblijft bij de duinmeier (vertaald als dune inspector). De duinmeier gaat samen met hem op zoek naar het kruid. Als er genoeg is gevonden, reist Dürer terug naar Aken.

-          Ons beeldverhaal, ons hoofdstuk, begint met citaten uit het dagboek van de reis naar Nederland van Dürer in 1520.

-          Een deel van dit verhaal is historisch. Zo was Dürer echt in Zierikzee, op zoek naar de aangespoelde walvis, maar was er geen walvis meer. Tenminste, dat schrijft hij in zijn dagboek. De reis naar Lisse beschrijft hij helemaal niet, maar, zo zegt verhalenverteller Marcel: “Die had natuurlijk ook een geheim karakter.”

In de tekeningen van Van Eeden herken je foto's waarvan je meent ze eerder gezien te hebben terwijl daar bij nader inzien misschien helemaal geen sprake van is.

Veel van zijn tekeningen zijn geheel in zwart-wit en met een rijke nuancering van grijstinten. De zware zwarte lijnen van Marcel van Eeden helpen je de voorstelling te ontwaren die in wezen al in het wit aanwezig is en verraden zijn virtuoze tekentechniek.

Misschien herken je beelden uit het kunstwerk van Marcel. Zo zou je iets van landschapsschilders Jan van Goyen en Salomon van Ruysdael kunnen terugvinden, werk van Albrecht Dürer en beelden uit de film Moby Dick (1956) met acteur Gregory Peck. De decoratieve, gekleurde tekeningen verwijzen naar het behang van Kasteel Keukenhof.