Thousand part 2

Ursula hoort een verhaal dat haar verbeelding laat werken. Een verhaal over een vrouw in Shanghai, die haar spaargeld onder haar matras bewaart. Na een tijd kijkt ze onder haar matras. Ze schrikt van wat ze ziet. Van het geld zijn er alleen maar wat stukjes papier over. Al haar spaargeld is opgegeten door de mieren!

Voor mensen heeft geld waarde. Maar voor een mier heeft een briefje van 1000 Zwitserse Frank een andere waarde. Voor een mier werkt het niet op dezelfde manier. Hij kan er tenslotte niet mee naar de winkel om spullen van te kopen. Voor dieren is geld wat het eigenlijk is: een stukje papier. Het geld is voedsel voor ze, of bekleding om hun nest te isoleren. 

Mieren zijn insecten die bij de orde van vliesvleugeligen horen. Andere dieren die ook bij die orde horen zijn wespen en bijen. Mieren zijn groepsdieren. De groep waar ze in leven wordt een kolonie genoemd. Mieren kunnen niet zo goed zien. Gelukkig kunnen ze wel erg goed ruiken. Dat doen ze met twee grote voelsprieten die op hun kop zitten.

Je hebt vast wel eens op een balkon gestaan in een drukke stad. Of een drukke stad bekeken vanachter een raam. Auto’s, taxi’s, bussen die af en aan rijden. Remmen, optrekken. Fietsers en voetgangers. Eigenlijk is een stad van boven zoals de mieren die je op de monitoren van dit kunstwerk ziet.

Dat gevoel van een mier die over je scheenbeen loopt. Hoe klein ze ook zijn, je voelt het altijd aan je huid. Net als een vlieg of een mug, hoewel die je uiteindelijk bijt. Een mier doet dat niet. Tenzij het een rode bosmier is, die kan je ook gemeen bijten.

Eetbare insecten leven vooral in andere werelddelen dan Europa. 24% van de insecten in Amerika zijn eetbaar. In Azië is dat ook 24% en in Afrika 38%. In Europa is maar 2% van de insecten eetbaar voor mensen. In totaal zijn er ongeveer 1400 verschillende soorten insecten te eten voor mensen. Er zitten veel eiwitten in insecten. Dat maakt een insect een gezonde maaltijd. Een bord vol insecten, lijkt het jou iets?

Zie je hoe zigzaggend de mieren lopen. Rechtdoor, naar links, dan rechtsaf, naar boven en beneden. Soms staan ze even stil. Af en toe loopt er een mier van een beeldscherm. Of er komt een nieuwe bij.

Mieren eten alles. Andere insecten, vruchten en zoetigheid. Zoals de honing waar ze van smullen in dit kunstwerk. Mieren verzamelen soms bladeren. Zo kweken ze paddenstoelen in hun nest. Want die eten ze ook graag. Sommige mieren beschermen luizen en geven ze voedsel. De afscheiding van die luizen is heel zoet en mieren zijn hier verzot op. Deze afscheiding wordt honingdauw genoemd. Past mooi bij de honing waar de mieren op dit kunstwerk van smikkelen.

De monitoren van dit videokunstwerk liggen dwars over elkaar heen. Zoals een mierenhoop in het bos.

Een uitdrukking waarin mieren voorkomen: zo arm als de mieren. Het betekent zeer arm zijn.

Het is misschien een beetje gek dat dit kunstwerk is gebaseerd op een vrouw die haar spaargeld bewaarde onder haar matras. Toch komt dat ook in Nederland - en andere landen - voor. Mensen vertrouwen de bank bijvoorbeeld niet. Of ze hebben een andere reden om het geld contant te bewaren. Ze leggen het papiergeld onder hun matras. Of in een kluis. Als ze het maar slimmer aanpakken dan de vrouw die het liet opeten door de mieren…

Het grootste kerstmenu van Nederland Wat eet jij deze kerst?

Als hét foodart museum brengt het LAM deze winter het kerstmenu van Nederland in kaart. Een portret van de mensen in Nederland aan de hand van feestgerechten.

Of je de kerst deze keer wel of niet groots mag vieren; zo eten we in ieder geval een beetje samen.

We hebben onze kunstenaars gevraagd wat zij het liefst eten deze kerst:

Hier het feestgerecht van Ursula Palla

Capuns was vroeger een alledaags gerecht, maar de laatste 50 jaar is het een feestelijk gerecht geworden doordat het is verdrongen door sneller bereide maaltijden. In mijn familie wordt het met Kerstmis gegeten, meestal als tweede gang voor het gebraad. Capuns is een speciaal gerecht uit het kanton Graubünden, waar ik vandaan kom. Graubünden grenst aan Italië en Oostenrijk en ligt in het zuidoosten van Zwitserland. Het is een bergachtig en ruig landschap met veel passen en doorgangen. Veel mensen kennen St. Moritz, maar er zijn veel onbekende dalen en dorpen in Graubünden. Het was en is een gebied waar al eeuwenlang mensen migreren, immigreren en emigreren. Zo ontstond een bijzondere cultuur, die in drie talen (Duits, Rätoromanisch en Italiaans) te zien is in architectuur, literatuur en kunst. De bekendste kunstenaars uit dit gebied zijn Angelika Kaufmann en Alberto Giacometti. Deze culturele mix zie je ook terug in het eten, waar typisch Italiaanse en Oostenrijkse invloeden, maar ook elementen van de bergboeren terug te vinden zijn.

Ik wens jullie een fijne tijd.

Groeten Ursula Palla