Untitled (Self Portrait)

Tom wijst met dit kunstwerk naar de beeldmanipulatie die je soms ziet op de computer of je telefoon. Je ziet soms iemand op een beeldscherm die onherkenbaar gemaakt wordt. Een misdadiger bijvoorbeeld. Het onherkenbaar maken wordt blurring (vervagen) genoemd, soms ook wel pixelation, wat korrelig betekent. Maar Tom is hier driedimensionaal te zien, niet digitaal. Tom is een kunstenaar die speelt met de wisselwerking tussen materialen en gedachten.

De kunstwerken van Tom worden gemaakt van huishoudelijke materialen. Zoals suiker, karton en aluminiumfolie. Maar die materialen blijven niet gewoon wat ze zijn. Tom laat ze boven zichzelf uitstijgen. Hij zorgt ervoor dat je eerbied krijgt voor de materialen die hij gebruikt. Je gaat ze met andere ogen bekijken. 

We bestaan uit botten, huid, haren. Natuurlijk hebben we ook organen maar de meeste daarvan zien we niet. Die zitten aan de binnenkant van ons lichaam. Wat we wel zien zijn ogen, blozende wangen, haardracht. Allemaal hebben ze andere kleuren, ze zijn nooit zo wit als kristalsuiker. Ook zijn we niet hoekig. Toch is Tom er in geslaagd om onmiskenbaar een mens tevoorschijn te halen. Je ziet onmiddellijk dat hier een kopie van een mens staat. Zelfs al bestaat het uit korrelige brokken.

De Zwitserse arts en ondernemer Jakob Christof Rad (1777-1871) woonde in de Tsjechische stad Dačice, in de regio Boheems Moravisch Hoogland. Julia, Jakobs vrouw, wilde augustus 1841 een stuk suiker afhakken. Suikerklontjes bestonden niet. Ze raakte gewond aan een van haar vingers. Niet zo gek, de hompen suiker waren wel anderhalve meter hoog. Ze vroeg haar man of hij hier iets op kon bedenken. Jakob was directeur bij de plaatselijke suikerraffinaderij. Drie maanden later verraste Jakob zijn vrouw met een doosje netjes gerangschikte witte en roze klontjes bietsuiker. De klontjes kwamen van een ongedroogde homp. De suiker ging tussen twee messingplaten met 400 vierkantige holtes. Daarna gingen de klontjes een halve dag naar de droogkamer. In 1842 vroeg Jakob bij de rechtbank van Wenen bijzondere rechten aan. Hij kreeg het keizerlijk-koninklijke octrooi (ook wel patent genoemd) op 23 januari 1843. Suikerklontjes sloegen meteen aan. In Dačice is een suikerklont als kunstwerk (1983) te zien, hij balanceert op een granieten sokkel. Het is een herinnering die de uitvinding levend houdt. De slagzin van Dačice is ‘De stad die de wereld suikerklontjes gaf’.

Als je suiker luchtdicht afsluit, gaat de zoetstof nooit over de datum. Dat geldt voor alle soorten suiker, bruine, witte en in poedervorm.

Tom kiest vaker voedsel als onderwerp. Zo heeft hij een zeer grote Big Mac (titel: Big Big Mac), een pizza van piepschuim en verf en een witte boterham vervaardigd als kunstwerken.