Jake & Dinos Chapman
Zonder titel
Had het een mooie plek bij een groot raam op het kantoor in het LAM. Dat was heel apart. In de zonneschijn, zon en regen stond hij met zijn gezicht naar het vertrek gekeerd.
Het was een beetje alsof hij over je waakte. Alsof er nog iemand anders in het kantoor was. Ook al leeft het beeld niet, er gaat een soort sfeer vanuit. Misschien zelfs een soort emotie. Zie je het graag op je kamer staan?
De broers Chapman maken kunst over geweld en seks. Vaak zijn hun onderwerpen op een absurde of grappige manier gekoppeld aan geschiedenis, sprookjes of mythes.
Dat zijn Jake en Dinos. Stel dat jij een kunstenaarsduo vormt met een familielid. Zou je dan ook je broer kiezen? Of iemand anders?
Met beelden van paspoppen. Ze vervormden hun gezichten. De figuren leken omdat ze klein waren een beetje op kinderen. Ze hadden neuzen als piemels en monden als konten. Ze droegen hippe schoenen van nu. Natuurlijk trokken ze hier veel aandacht mee. Een hoop mensen vonden dit niet kunnen.
Kunstenaars proberen allerlei dingen te bedenken en te maken. Vaak zoeken ze grenzen op. Jake en Dinos doen dat zeker. De vraag is altijd waar de grens ligt. Wat kan wel en wat kan niet.
Wat vind jij, mag je Hitler inzetten om kunst over te maken? En de Ku Klux Klan? En vraag het eens aan degene met wie je hier naar het LAM bent gekomen. Misschien zijn jullie het niet met elkaar eens. Grenzen zijn heel persoonlijk. Wat de een oké vindt, vindt de ander veel te ver gaan.
Dit duo trekt veel aandacht. Ze worden beschreven met allerlei woorden die veel lettergrepen hebben. Woorden die kunstexperts en schrijvers graag gebruiken. Dat ze mensenhaters zijn, ze je aan het schrikken willen maken. Je zou hun kunst shockeerkunst kunnen noemen.
Dit kunstwerk is een bronzen beeld. Het lijkt een beetje op een Afrikaans masker, door het kleurgebruik. Zijn haren lijken een beetje op stro, zie je dat? Droge, lange draden.
Sinds 1986 bestaat de Big Mac-index. Deze lijst verschijnt twee keer per jaar en is bedacht door een redactrice van The Economist, een Britse krant. De Big Mac-index geeft de prijs die je in elk land betaalt voor een Big Mac. Het is daardoor een afspiegeling van de economie.
Een Big Mac is een verzameling van producten; vlees, brood, sla, arbeidsloon en elektriciteit. Daardoor is het een dwarsdoorsnede van het prijsniveau in de economie van een land. Bijna overal zit de McDonald’s. Dat maakt de vergelijking interessant. Je komt iets te weten over de verdeling van rijkdom en armoede in de wereld.
Afbeeldingen komen bij iedereen anders over. Kunstwerken ook. Wat jij mooi vindt, vindt een ander lelijk. Dat maakt het voor een kunstenaar ook spannend om werk te maken. Hij kan niet voorspellen wat de toeschouwer van zijn werk gaat vinden. Bij de kunst van de broers Chapman is het altijd de vraag hoe de reacties van het publiek zullen zijn. Veel volwassenen vinden de kunstwerken van Chapman horror-achtig. Zij herkennen enge figuren uit de geschiedenis in hun kunst. Dat heeft te maken met context, omdat volwassenen de context kennen. Als je Hitler niet kent schrik je niet van hem.
Loop een stukje terug. Kies een kunstwerk waar je eigenlijk aan voorbij was gelopen. Geef het aandacht en ga op onderzoek uit. En was je eerste oordeel terecht?